broj poseta na sajtu: 006922

likovna kritika
Nikola Kusovac

Blistava buducnost

Prema nacinu na koji mladi likovni stvaraoci stupaju u javni umetnicki zivot, mogli bismo da ih podelimo u dve vrste, u dve bitno razlicite grupe, ne dajuci pri tome ni jednoj od njih bilo kakvu prednost. Na jednoj strani nalaze se oni nestrpljivi, skloni avangardnim izletima u neispitane prostore duha i materije, koji nepokolebljivo veruju u neprestani razvoj i napredak umetnosti. Na drugoj strani, ipak, stoje oni strpljivi ali uporni, skloni proverenim vrednostima, cvrsto ubedjeni da umetnost pociva na marljivom dogradjivanju i brusenju vec ostvarenih rezultata.Sudeci po svemu, redu ovih potonjih, trudoljubivih i upornih stvaralaca, pripada i mladi beogradski umetnik Budimir Dimitrijevic (1971). Iz njegove umetnicke biografije, u kojoj je upisano tek nekoliko redaka, saznaje se da je posle srednje Dizajnerske skole diplomirao grafiku na Fakultetu primenjenih umetnosti i dizajna u Beogradu, gde je 1997. i magistrirao ciklusom grafika na temu ,,Porodicni album”. U stvari, radeci na tom ciklusu, Dimitrijevic je posao od tehnicki i tehnoloski klasicnog crtackog I grafickog postupka da bi stigao do jedne atmosphere kojom pleni slikarstvo Voje Stanica ili grafika Emira Dragulja i njegovih sledbenika. Polaziste na tom putu bila je, naravno, stara fotografija ali ne kao dokument ili predlozak, vec samo kao emotivni zamajac koji treba da pokrene mehanizam sto vaskrsava neke duboko u intimi pohranjene sentimentalne beleske, najcesce one patinom prekrivene uspomene iz detinjstva i najranije mladosti. Rezultate tih cetvorogodisnjih stvaralackih napora, uz napomenu da Dimitrijevicu umetnicki rad ocigledno predstavlja zadovoljstvo, a ne napor, on sada prvi put celovito prikazuje ovom samostalnom izlozbom. Mada se izmedju Dimitrijevica crtaca i graficara moze staviti znak jednakosti, gotovo u svakom pogledu, ipak se ne moze oteti utisku da njegov graficki korpus nudi nesto vise ili, bar, da deluje upecatljivije. Istini za volju, formalnih razlika nema, stvaralacki postupak je gotovo identican. Istovetni su: armature slozenog crteza I njegova ubedljivost, zatim nacin nenametljivog ali izuzetno efektno sprovedenog poigravanja ritmovima svetlog i tamnog, takodje i majstorsko koriscenje valera, gradjenje nostalgijom protkane atmosfere i nadasve ikonografski repertoar. U tom pogledu izmedju Dimitijevicevih sada izlozenih crteza i grafika, nastalih posle 1995. nemoguce je pronaci bitnije razlike. Stoga se naravno namece pitanje: sta je to sto njegovom grafickom opusu daje vecu ubedljivost i cini ga upecatljivijim? Odgovor void do same sustine, odnosno objasnjava stvaralacku narav i licnost mladog Dimitrijevica. On je naime, ostrasceni radnik, potpuno predat poslu i pozivu, zato ga silno privlace izazovi materije koja nije lako podatna, koja se opire i zahteva vise angazovanja i truda, u svakom pogledu, narocito tehnockom i tehnoloskom. Upravo je takva priroda grafike, otuda izgleda rezultati koje postize u tehnici duboke stampe deluju nekako ubedljivije. Inace, on uvek bira najtezi put i prihvata se najslozenijih zadataka, nastojeci da klasicnim sredstvima izrazavanja postigne najvise. Nesalomljiva volja, duboka koncentracija i besprimerna marljivost stvaralacke su poluge kojima uspeva da jednoj, naizgled, temeljno iskusanoj poetici lirske figuracije, prozete duhom onirizma, udahne novi zivot i utisne svoj pecat.

Rezultati sto ih je Dimitrijevic ostvario i ovom izlozbom crteza i grafika u Galeriji grafickog kolektiva izneo na videlo, toliko su vredni i tako ocigledni da se bez kolebanja moze zakljuciti kako je savremena srpska grafika dobila darovitog umetnika cija se blistava buducnost vec jasno nazire.

Nikola Kusovac

likovna kritika
Dragan Jovanovic Danilov

Elegicni vremeplov

U posljednjih nekoliko godina, pazljivi posjetilac izlozbi grafike u nas nije mogao a da ne uoci neobicne i samosvojne graficke listove Budimira Dimitrijevica. Ovaj majstor male graficke forme za kratko vreme izgradio je i razvio prepoznatljiv graficki rukopis. Dimitrijevic, naprosto, graficki misli i citav svoj zivot organizovao je tako da bi se posvetio produbljivanju svoje umjetnosti.

Okrenut minulom, lirskom vremenu, ovaj hronicar imaginarnog vaskrsava jedan iscezli, utvarni svijet djetinjstva, davnih praznovanja, tihozitija i starinskih predmeta koji su davno povuceni iz opticaja (recimo gramofoni s trubom kao jedna mladalacka pjesnicka metafora) Taj svijet je, nesumnjivo, svijet ,,spasen po dijeci”. Zaokupljen tajnom vremena i odan umjetnickoj vjeroispovijesti koja prati izvesne entitete fantasticnog, cudnovatog, cudesnog, metafizickog, Budimir Dimitrijevic razvio je na svojim grafickim listovima poetiku minulog, jedne bezglasne utisanosti i svecanog prizora koji itekako odjekuju u nama i napokon postaju nasi. No, ono sto je naljepse jeste to sto je silazak u bunar proslosti kod ovog umjetnika ima pokrice duboke intimne ispovijesti. Samosvojan i koherentan svijet idilicno-pastoralnih mladenaca, nevjesti, nestvarnih djevojcica, ptica, mravojeda, kula letecih brodova i djece u igri, smjesten je u romanticni mizanscen i tertian delikatno, sa visokim zanatskim kriterijumom i subjektivnoscu vizije. Figure su uhvacene u svojoj hijeraticnoj i dostojanstvenoj staticnosti, u nekoj drevnoj nepomicnosti, prevucene nestvarnom mirnocom, spokojnim retusom punim meke sjete.

Budimir Dimitrijevic koristi briljantnu, starinsku graficku tehniku tonske deskripcije predmeta i minucioznog oblikovanja volumena. Kod njega nista nije prepusteno slucajnosti. Upucen u tajne graficke umjetnosti, ovaj umjetnik postize magicnu atmosferu I iluziju dimenzionalne dubine istackavanjem i tonskim nijansiranjem povrsina. Predmet se ovdje ispituje do najsitnijih pojedinosti a detalj ,,isteruje” do kraja. Cvrst sustav Dimitrijevicevih grafika u sprezi je sa jednom gotovo djetinjom zacudjenoscu pred svijetom, sentimentom koji podrazumijeva iskrenost i spontanost dozivljaja. Dimitrijevic je u sebi spojio i izmirio graficara i pjesnika. Na njegovim grafickim listovima, tihim i skladnim, ima neceg od emulzije starih fotografija, neceg od toplosti zakasnelog srpskog romantizma. Tajna Dimitrijevicevih grafickih listova je u magiji kojom oni bacaju cini na posmatraca, u transparentnoj tananosti, lirskoj kristalizaciji i osobenom humornom paradoksu koji vezuje stvarnost i fantastiku. Budimirov samorodni graficki svijet izraz je tisine, sabranosti i ozarenja u vlastitom bicu. To lirsko obasjanje koje zraci u pravcu naseg srca, to pretapanje jave i sna po logici jedne nostalgicne fantasmagorije, jeste ezotericna novena koju Budimir Dimitrijevic unosi u savremenu umjetnost grafike.

Dragan Jovanovic Danilov

likovna kritika
Tiho Ilijasevic

U ovo vrijeme nervoznih, bucnih, bahatih i beskrajno ambicioznih umjetnika, stvaralastvo Budimira Dimitrijevica je iznenadjenje i osvjezenje. On je jedan od poslednjih umetnika, na prostoru bivse drzave, koji poput starih casovnicara zadubljenih u mehanizam sata, brizljivo, lagano, strpljivo, tiho, ecuje, brusi, grebe… svoje graficke ploce i tako prica svoju pricu. Dimitrijeviceve grafike sadrze ono sto je vec gotovo zaboravljeno u svijetu umjetnosti – njezna poetika i vrhunsko zanatsko majstorstvo. Nekad mnogo, mnogo davno zanatski dio se podrazumijevao.

,,Novi horizonti” – naziv ove izlozbe savrseno odgovara Budimirovoj poetici. Stara je prica o optimisti koji kaze da je casa polu puna i pesimisti koji kaze da je casa uvijek polu prazna. Casa ovog umjetnika je uvijek puna. Zvuci neverovatno za ,,ove dane”, ali Bogu hvala, jos uvijek ima onih koji gledajuci ka horizontu iscekuju, ili vec vide ljubav i ljepotu.

Kad se takva zivotna filozofija spoji sa duhovitoscu i djecijom mastom ovog autora, jasno je zasto ove grafike u svim senzibilnim, pa i onim ,,tvrdjim” dusama pobudjuju osjecaj radosti i miline.

Tiho Ilijasevic